"Chassidische Vertellingen" op 15 september 2020 door Dr. Jan Henk Hamoen


Locatie vanaf nu 'Swettehiem', Pieter Sipmawei 290, 8915 DZ in Leeuwarden-West (ingang nu achterzijde)!
Zoals eerder gemeld is “onze” ruimte geheel opnieuw en volledig coronaproof ingericht.
Het parkeren is gelijk als voorheen aan de voorzijde, maar er is voor ons een aparte en directe ingang geregeld aan de achterzijde, zoals aangegeven op de bijgevoegde plattegrond met looproute (zie bijlage)

Korte inhoud van de lezing:
De geschiedenis van een streek wordt vaak bepaald door markante figuren. Zo was Ds. F.R.A. Henkels (1906-1975) tijdens de WOII verbonden aan de Hervormde Gemeente in Nijehaske en Haskerdyken. Hij had een duidelijke visie op het Nationaal Socialisme en dat liet hij merken. Hij richtte een kleine uitgeverij op “De Blauwe Schuit” om op literaire wijze verzet te bieden. Henkels was een bevlogen en eigenzinnig theoloog die zich sterk betrokken voelde bij het lot van de Joden. Samen met de twee andere 'schippers' van "De Blauwe Schuit”, zoals ze zich noemden, ontwierpen zij vele uitgaven om vrienden en bekenden in die oorlogsperiode te bemoedigen en te inspireren.

Daarin nemen met name de verbeelding van Joodse verhalen een bijzondere plaats in.
Tijdens deze bijeenkomst zal Jan Henk Hamoen enkele oude, maar nog actuele Joodse verhalen vertellen en stil staan bij hun achtergronden.
Deze verhalen uit de Joodse Chassidische traditie kregen door de invloed van de Joodse geleerde Martin Buber wereldwijde bekendheid en brengen ons in de sfeer van het 17e eeuwse Jodendom. Martin Buber groeide op in het Galicische Lemberg (tegenwoordig Lviv, Oekraïne). Als kleinkind van de privéwetenschapper en midrasj-expert Salomon Buber was hij in zijn tijd een van de belangrijkste onderzoekers en verzamelaars op het gebied van de chassidische traditie van het Oost-Europese jodendom. Hoewel hij zichzelf eerder tot het Reformjodendom rekende, legde hij zich erop toe dat de westerse wereld deze orthodoxe en ultraorthodoxe mystieke beweging leerde begrijpen. Daartoe vertaalde hij talrijke vertellingen en tradities van het chassidisme naar het Duits en maakte ze op die manier bekend. In het bijzonder levert zijn omvangrijke tekstverzameling "Die Erzählungen der Chassidim" (De vertellingen van de chassidiem) daarvan een indrukwekkend getuigenis. Tijdens zijn leven was Buber een bemiddelaar tussen de bedreigde traditionele joodse wereld in het Oosten en de westerse wetenschappelijke en rationalistische moderne tijd.

De beroemde graficus en kunstenaar Hendrik Nicolaas Werkman (1882-1945) was de vaste drukker bij “De Blauwe Schuit” en maakte op verzoek van Henkels prachtige illustraties bij de verhalen. Tijdens de oorlog verzorgde hij samen met ds. August Henkels, Adri Buning en Ate Zuithoff onder de naam De Blauwe Schuit verschillende uitgaven die in bedekte termen kritiek leverden op het nazi-bewind. De teksten werden door Werkman voorzien van prachtige kleurrijke "druksels". Uit die tijd stamt ook een van zijn bekendste werken, een dubbele serie van tien druksels getiteld: "Chassidische legenden I en II". Werkman werd met negen anderen gefusilleerd door SD'er Peter Schaap in de bossen bij Bakkeveen, drie dagen voor de bevrijding van Noord-Nederland.